« We Are such Stuff as Dreams Are Made on, and Our Little Life Is Rounded with a Sleep »: A Re-edition of the Somniorum Synesiorum Libri IIII and a New Edition of Girolamo Cardano’s De vita propria

Main Article Content

Massimo Tamborini

Abstract

Review article of:


Jérôme Cardan, Traité des songes / De somniis, Édition, traduction, introduction et notes par Jean-Yves Boriaud, Les Belles Lettres, Paris 2021 (Les Classiques de l’Humanisme), XXXV + 953 pp.;


Jérome Cardan, Le livre de ma vie / De vita propria, Introduction, édition et traduction par Jean-Yves Boriaud, Les Belles Lettres, Paris 2020 (Les Classiques de l’Humanisme), XXVI + 406 pp.

Downloads

Download data is not yet available.

Article Details

How to Cite
Tamborini, M. (2023). « We Are such Stuff as Dreams Are Made on, and Our Little Life Is Rounded with a Sleep »: A Re-edition of the Somniorum Synesiorum Libri IIII and a New Edition of Girolamo Cardano’s De vita propria. Mediterranea. International Journal on the Transfer of Knowledge, 8, 471–507. https://doi.org/10.21071/mijtk.v8i.15245
Section
Review articles

References

Testi

Albertus Magnus, De somno et vigilia, in Id., Opera omnia, ed. August Borgnet, vol. IX, Luis Vivès, Paris 1890.

Ambrosius Theodosius Macrobius, Commentarii in Somnium Scipionis, ed. James Willis, B. G. Teubner, Stuttgart –Leipzig 1994,

Aristotele, L’anima e il corpo. Parva Naturalia, intr., trad. e note di Andrea L. Carbone, Bompiani, Milano 2002.

Artemidorus Daldianus, Onirocriticon libri V, ed. Rudolf Herscher, B. G. Teubner, Leipzig 1864.

— De Somniorum interpretatione libri quinque. De insomnijs, quod Sinesij cuiusdam nomine […], In aedibus Aldi et Andreae soceri, Venezia 1518.

— La clef des songes, ed. André Marie Festugière, Vrin, Paris 1975.

— La clef des songes, ed. Jean-Yves Boriaud, Arléa, Paris 1998.

— Il libro dei sogni, ed. Dario Del Corno, Adelphi, Milano 1975 (Biblioteca Adelphi, 62).

Claudius Galenus, De dignotione ex insomniis libellus, in Id., Opera omnia, t. VI, ed. Karl Gottlob Kühn, Libraria Car. Cnoblochi, Leipzig 1823.

Gregorius Magnus, Moralia in Iob, ed. Marc Adriaen, Brepols, Turnhout 1979 (CCSL, 143).

Isidorus Hispalensis, Sententiae, ed. Pierre Cazier, Brepols, Turnhout 1998 (CCSL, 111).

Hieronimus Cardanus, Opera omnia, ed. Charles Spon, Sumptibus Ioannis Antonii Huguetan, & Marci Antonii Ravaud, Lyon 1663.

— Practica arithmetice, & Mensurandi singularis…, Io. Antonins Castellioneus, Impensis Bernardini Calusci, Milano 1539.

— Contradicentium medicorum, Liber secundus […], apud Seb. Grypium, Lyon 1548.

— De subtilitate Libri XXI. Ad illustriss. principem Ferrandum Gonzagam Mediolanensis provinciae praefectum, Petreius, Nürnberg 1550.

— Les livres de Hierome Cardanus medecin Milanois, intitules De la Subtilité, et subtiles inventions, ensemble les causes occultes, et raisons d’icelles, traduit de Latin en Francois par Richard le Blanc, Guillaume le Noir, Paris 1556.

— De Aliza regula, Libellus, in Opus novum de proportionibus numerorum […], Praeterea Artis magnae, sive de regulis algebraicis […],ex officina Henricpetrina, Basel 1570.

— In Cl. Ptolemaei De astrorum iudiciis, aut (ut vulgo appellant) Quadripartitae Constructionis Lib. IIII […], ex Officina Henricpetrina, Basel 1578.

— Somniorum Synesiorum omnis generis insomnia explicantes, libri quattuor, per Sebastianum Henricpetri, Basel 1585.

— De libris propriis. The Editions of 1544, 1550, 1557, 1562, with Supplementary Material, ed. Ian Maclean, Franco Angeli, Milano 2004.

— Traité des songes / De somniis, Édition, traduction, introduction et notes par Jean-Yves Boriaud, Les Belles Lettres, Paris 2021 (Les Classiques de l’Humanisme).

— Le livre de ma vie / De vita propria, Introduction, édition et traduction par Jean-Yves Boriaud, Les Belles Lettres, Paris 2020 (Les Classiques de l’Humanisme).

—Sul sonno e sul sognare, ed. Mauro Mancia, Agnese Grieco, Marsilio, Venezia 1989.

— Sogni, ed. Agnese Grieco, Mauro Mancia, Marsilio, Venezia 1993.

— De consolatione, ed. Marialuisa Baldi, Olschki, Firenze 2019.

— Sulla consolazione, a cura di Marialuisa Baldi, Olschki, Firenze 2021.

— Somniorun Synesiorum libri quatuor / Les quatres livres des songes de Synesios, ed. Jean-Yves Boriaud, 2 vol., Olschki, Firenze 2008.

Marcus Tullius Cicero, De divinatione, in Id., Scripta quae manserunt omnia: De divinatione, De fato, Timaeus, ed. Wilhelm Ax [Ottonis Plasberg Schedis usu], B. G. Teubner, Leipzig 1938.

Nicephorus Gregoras, Explicatio in librum Synesii ‘De insonniis’: scholia cum glossis, ed. Paolo Pietrosanti, Levante, Bari 1999 (Pinakes, 4).

C. Svetoni Tranquilli De vita Caesarum, Divus Julius, in Opera, vol. I, ed. Maximilianus Ihm, Editio minor, B. G. Teubner, Stuttgart – Leipzig, 1993.

Synésios de Cyrène, Opuscules, t. IV, ed. Jacques Lamoureux, trad. Noël Aujoulat, Les Belles Lettres, Paris 2004.

— De somniis translatus a Marsilio Ficino Fiorentino ad Petrum Medicem, in Sententiae pulcherrime cum multarum rerum definitionibus: ex Marsilij Ficini Florentini, Philosophi Platonici […] operibus collectae, Per Adamum Henricum Petri, Basel 1576.

— Opere: Epistole, Operette, Inni, ed. Antonio Garzya, UTET, Torino 1989 (Classici greci).

— De insomniis, in Donald Andreaw Russell, Heinz-Günther Nesselrath (eds.), On Prophecy, Dreams and Human Imagination: Synesius, ‘De insomniis’, Mohr Siebeck, Tübingen 2014 (Sapere, 24).

Studi

Arcangeli, Alessandro, « Cardano: sognare gli affetti », Bruniana & Campanelliana, 24/2 (2018), p. 421–437.

Bokdam, Sylviane, Metamorphoses de Morphée. Théories du rêve et songes poétiques à la Renaissance, en France, Champion, Paris 2012.

Boriaud, Jean-Yves, « La place du Traité des songes dans la tradition onirocritique. Le problème de l’image onirique: l’‘idoulum’ et la ‘uisio’ », in Marialuisa Baldi, Guido Canziani (eds.), Girolamo Cardano. Le opere, le fonti, la vita, Franco Angeli, Milano 1999, p. 215–225.

— « De quelques rêves de Cardan », in Philippe Heuzé, Yves Hersant, Éric Van Der Schueren (eds.), Une Traversée des savoirs. Mélanges offerts à Jackie Pigeaud, Presses de l’Université Laval, Québec 2008.

— « Cardan et le songe », in Id. (ed.), La pensée scientifique de Cardan, Les Belles Lettres, Paris 2012.

— « Jung Analiste de Girolamo Cardano », Bruniana & Campanelliana, 16/2 (2020), p. 407–428.

Browne, Alice, « Sixteenth-Century Beliefs on Dreams, with Special Reference to Girolamo Cardano’s Somniorum Synesiorum libri IIII », M.Phil diss., The Warburg Institute – University of London 1971.

— « Religious Dreams and Their Interpretation in Some Thinkers of Seventeenth Century », Ph.D. Diss., The Warburg Institute – University of London 1975.

— « Descartes Dreams », Journal of the Warburg and Courtald Insitutes, 40 (1977), p. 256–273.

— « Girolamo Cardano’s Somniorum Synesiorum libri IIII », Bibliothèque d’Humanisme et Renaissance, 41 (1979), p. 123–135.

— « Dreams and Picture-Writing: Some Exemples of this Comparison from the Sixteenh to Eighteent Century », Journal of the Warburg and Courtald Insitutes, 44 (1981), p. 90–100.

Collin-Roset, Simone, « Le Liber thesauri occulti de Pascalis Romanus (Un traité d’interprétation des songes du XIIe siècle) », Archives d’histoire doctrinale et littéraire du Moyen Âge, 30 (1963), p. 118–198.

Corrias, Anna, « When the Eyes Are Shut: The Strange Case of Girolamo Cardano’s Idolum in Somniorum Synesiorum Libri IIII (1562) », Journal of the History of Ideas, 79 (2018), p. 179–197.

Cossali, Pietro, Origine, trasporto in Italia, primi progressi in essa dell’algebra. Storia critica di nuove disquisizioni analitiche e metafisiche arricchita […], 2 vol., Dalla Reale Tipografia Parmense, Parma 1797–1799.

Ernst, Germana, « ‘Veritas amor dulcissimus’. Aspetti dell’astrologia in Cardano », in Kessler (ed.), Girolamo Cardano, p. 157–184.

— « Cardano’s Astrological Works », William R. Newman, Anthony Grafton (eds.), Secret of Nature. Astrology and Alchemy in Earl Modern Europe, The M.I.T. Press, Cambridge 2001, p. 43–46.

Fierz, Markus, Girolamo Cardano (1501–1576): Artz, Naturphilosoph, Mathematiker, Astronom und Traumdeuter, Birkhäuser, Basel 1977.

Gantet, Claire, Der Traum in der Frühen Neuzeit: Ansätze zu einer kulturellen Wissenschaftsgeschichte, De Gruyter, Berlin 2010.

Grafton, Anthony, Cardano’s Cosmos. The World and Works of a Renaissance Astrologer, Harvard University Press, Cambridge 1999.

Maggi, Armando, « Il significato del concetto di figlio nel pensiero di Girolamo Cardano », Bruniana & Campanelliana, 15 (2009), p. 81–100.

Nancy Siraisi, Anthony Grafton, « Between the Election and My Hopes: Girolamo Cardano and Medical Astrology », in Newman, Grafton (eds.), Secret of Nature, p. 69–131.

Guido Giglioni, « Synesiam Dreams. Girolamo Cardano on Dreams as means of Profetic Communication », Bruniana & Campanelliana, 16/ 2 (2010), p. 575–584.

Gregory, Tullio (ed.), I sogni nel Medioevo, Seminario internazionale Roma, 2–4 ottobre 1983, Edizioni dell’Ateneo, Roma 1985.

Harris-McCoy, Daniel E. (ed.), Artemiodorus’ Oneirocritica: Text, Translation, and Commentary, Oxford University Press, Oxford 2012.

Le Brun, Jacques, « Jérôme Cardan et l’interprétation des songes », in Eckhard Kessler (ed.), Girolamo Cardano. Philosoph, Naturforscher, Artz, Harrassowitz, Wiesbaden 1994 (Wolfenbütteler Abhandlungen zur Renaissanceforschung, 15), p. 185–205.

Le Goff, Jacques, « Les rêves dans la culture et la psychologie collective de l’Occident médiéval », in Id., Pour un autre Moyen Age, Gallimard, Paris 1977, p. 299–306.

Mavroudi, Maria, A Byzantine Book on Dream Interpretation. The Oneirocriticon of Achmet and its Arabic Sources, Brill, Leiden – Boston – Köln 2002.

Meier, Franziska, « Überlegungen zum Autobiographischen Schreiben in der Renaissance: Benvenuto Cellinis ‘Vita’ Und Girolamo Cardanos ‘De Vita Propria’ », Romanisce Forschungen, 116 (2004), p. 34–65.

Pompeo Francovi, Ornella, « Cardano Astrologo », in Marialuisa Baldi, Guido Canziani (eds.), Cardano e la tradizione dei saperi, Atti del Convegno internazionale di studi. Milano (23–25 maggio 2002), Franco Angeli, Milano 2003, p. 19–34.

Prins, Jacomien, « Carl Gustav Jung’s Interpretation of Girolamo Cardano’s Dreams », I Tatti Studies in the Italian Renaissance, 20 (2017), p. 391–413.

— « Heavenly Journeys: Marsilio Ficino and Girolamo Cardano on Scipio’s Dream », AITHER. International Issue, 7 (2020), p. 40–57.

Siraisi, Nancy, The Clock and the Mirror: Girolamo Cardano and Renaissance Medicine, Princeton University Press, Princeton 1997.

Tamborini, Massimo, ‘De cubo et rebus aequalibus numero’. La genesi del metodo analitico nella teoria delle equazioni cubiche di Girolamo Cardano, Franco Angeli, Milano 1999 (Collana di filosofia, 63).

— « Brevi note a margine di alcune recenti edizioni del De consolatione di Cardano », Mediterranea, 7 (2022), p. 423–447.